वाराणसी
(बनारससँ पुनर्निर्देशित)
वाराणसी (जेकरा बेनारेस वा बनारस वा काशी सेहो कहल जाइत् अछि)) उत्तरी भारतक गण्डक नदी पर एकटा एहन शहर छी जेकरा हिन्दू जगतमें तीर्थयात्रा, मृत्यु, आ शोक कें संस्कारसभमें केन्द्रीय स्थान मानल जाइत् अछि | ई शहरकें मुस्लिम कारीगरी केरऽ समन्वयात्मक परम्परा अछि जे एकर धार्मिक पर्यटन केरऽ आधार छी । उत्तर प्रदेश राज्यके दक्षिण पूर्वी भागमें मध्य-गण्डक घाटी केर बामा कातकें नदी किनार पर वाराणसी स्थित अछि | ई भारत केरऽ राजधानी नई दिल्ली सँ ६९२ किलोमिटर (४३० माइल) दक्षिण-पूर्व आ राजधानी लखनऊ के ३२० किलोमिटर (२०० माइल) राज्यकें पूर्व में स्थित अछि | ई १२१ किलोमिटर (७५ माइल) प्रयागराजकें नीचा, जतय यमुना नदीकें संगम एकटा आ प्रमुख हिन्दू तीर्थस्थल अछि |
वाराणसी
बेनारेस, बनारस, काशी | |
---|---|
गङ्गा नदी केर तट पर स्थित अश्मशान घाट; शहनाई वादक उस्ताद बिस्मिल्लाह खान; कला संकाय, बनारस हिन्दू विश्वविद्यालय; रामचरितमानसकें रचयिता गोस्वामी तुलसीदास; रेशम ब्रोकेड बुनाई; बनारस संस्कृत कलेज, भारतक सभसँ पुरान संस्कृत कलेज (सन् १७९१ में स्थापित); आ मुन्शी घाट | |
![]() वाराणसीकें आकर्षक नक्सा | |
निर्देशाङ्क: २५°१९′०८″उ॰ ८३°००′४६″पू॰ / २५.३१८८९°N ८३.०१२७८°Eनिर्देशाङ्क: २५°१९′०८″उ॰ ८३°००′४६″पू॰ / २५.३१८८९°N ८३.०१२७८°E | |
देश | ![]() |
प्रान्त | उत्तर प्रदेश |
डिभिजन | वाराणसी |
जिला | वाराणसी |
सरकार | |
• प्रकार | नगर निगम |
• अङ्ग | वाराणसी नगर निगम |
• मेयर | अशोक तिवारी[१] (बीजेपी) |
• डिभिजनल कमिसनर | दीपक अग्रवाल, आइएएस |
क्षेत्रफल | |
• महानगर | ८२ किमी२ (३२ वर्गमाइल) |
• महानगर | १६३.८ किमी२ (६३.२ वर्गमाइल) |
उन्नतांश | ८०.७१ मिटर (२६४.८० फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११) | |
• महानगर | १२,१२,६१० |
• क्रम | ३०हम |
• घनत्व | १५०००/वर्ग किमी (३८०००/वर्ग माइल) |
• महानगर | १४,३२,२८० (३२nd) |
वासिन्दा | बनारसी |
भाषा | |
• आधिकारिक | हिन्दी[५] |
• अतिरिक्त आधिकारिक | उर्दु[५] |
• क्षेत्रीय | भोजपुरी[६] |
समय क्षेत्र | युटिसी+५:३० (आइएसटी) |
पिन | २२१ ००१ सँ** (** एरिया कोड) |
टेलिफोन कोड | ०५४२ |
सवारी दर्ता | युपी-६५ |
जीडीपी | ३.८ बिलियन डलर (२०१९–२०)[७] |
Per capita income | भारतीय रुपैयाँ १,९३ ६१६[८] |
अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल | लाल बहादुर शास्त्री अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल |
द्रुत आवागमन | वाराणसी मेट्रो |
लैंगिक अनुपात | ०.९२६ (२०११) ♂/♀ |
साक्षरता (२०११) | ८०.३१%[९] |
एचडीआइ | ०.६४५[१०] |
वेबसाइट | varanasi.nic.in |
सन्दर्भ सामग्रीसभ
सम्पादन करी- ↑ Dikshit, Rajeev (१३ मई २०२३), "In Varanasi BJP’s Ashok Tiwari defeats SP by 1.33L votes", The Times of India, अन्तिम पहुँच २१ मई २०२३।
- ↑ "Varanasi City", ७ जनवरी २०२२, मूलसँ १९ अगस्त २०२१ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २१ नवम्बर २०२०।
- ↑ "District Census Handbook Varanasi", censusindia.gov.in, मूलसँ २५ नवम्बर २०२० मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २३ दिसम्बर २०२०।
- ↑ "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above", Office of the Registrar General & Census Commissioner, India, मूलसँ १७ अक्टुबर २०१३ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १२ मई २०१४।
- ↑ ५.० ५.१ "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India", nclm.nic.in, Ministry of Minority Affairs, मूलसँ २५ मई २०१७ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २६ दिसम्बर २०१८।
- ↑ Western Standard Bhojpuri सङ्ग्रहित १ मार्च २०१४ archive.today Digital Library of Language Relationships (2012)
- ↑ "Yogi Adityanath is right. Route to UP's $1 trillion GDP goal passes through hinterland", अन्तिम पहुँच २५ सितम्बर २०१९।[permanent dead link]
- ↑ "Executive Summary", मूलसँ १९ अगस्त २०१९ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २९ दिसम्बर २०१९।
- ↑ "Slum Free City Plan of Action Varanasi", मूलसँ २८ जून २०२० मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २८ जून २०२०।
- ↑ Singh, Padam; Keshar, Satyendra (८ मार्च २०१६), "Development of Human Development Index at District Level for EAG States", Statistics and Applications 14 (1 & 2, 2016), मूलसँ ४ मार्च २०२२ मे सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ४ मार्च २०२२।