निर्देशाङ्क: २७°०४′N ८८°२८′E / २७.०६°N ८८.४७°E / 27.06; 88.47 कालिम्पोङ पश्चिम बंगालक दार्जिलिङ जिलामे अवस्थित शहर छी। कालिम्पोङ १७०० ई. सिक्किमक एक भाग छल । १८ अम शताब्दीक प्रारम्‍भमे भूटानक राजा कब्‍जा केने छल । आंग्ल भूटान युद्ध पछा १८८५ ई.मे एकरा दार्जिलिङमे मिलाने अछि। १९ अम शताब्‍दीक उत्तरार्द्धमे स्‍काटिश मिशनरीसभक आगमन भेल । १९५० ई.धरि ई सहर हुनकर प्रमुख व्‍यापार केन्द्र छल । वर्तमानमे ई शहर पश्चिम बंगालक प्रमुख हिल स्‍टेशन छी।

कालिम्पोङ
—  सहर  —
कालिम्पोङक विहंगम दृश्य। पृष्ठभूमिमे हिमालय पर्वतमाला
कालिम्पोङक विहंगम दृश्य। पृष्ठभूमिमे हिमालय पर्वतमाला
कालिम्पोङक विहंगम दृश्य। पृष्ठभूमिमे हिमालय पर्वतमाला
समय मण्डल: आइएसटी (युटिसी+५:३०)
देश  भारत
राज्य पश्चिम बंगाल
जिला दार्जिलिङ
अध्यक्ष नोर्देन लामा

altitude=1247

जनसङ्ख्या
घनत्व
४०,१४३ (2001)
• ३८.०१ /किमी2 (९८ /वर्ग माइल)
क्षेत्रफल १,०५६.५ कि.मी (४०८ वर्ग माइल)

मुख्य आकर्षण

सम्पादन करी

कलिंगपसभ एक बहुतही ब्यस्त शहर छी। ई कारण, क्हरूकि दार्जिलिङ आ गंगटोक एही शहर भऽ जाएत अछि। अहाँ अपन व्‍यस्‍त जिन्दगीसँ विश्राम लऽ आरामक कुछ पल व्‍यतीत करै सकै छी । गाडीसँ ई सहरके एक दिनमे घूम जा सकैत अछि। ई शहरके पैदल घुमकै लेल दुइ वा तीन दिन लागैत अछि। कलिंगपसभग पर्वोत्तर हिमालयक पछा स्थित अछि। कन्चनजन्घा श्रेणी त‍था तिस्‍ता नदीक घाटीक बहुत सुन्दर नजारा देखैत अछि।

गोम्पा रोम्‍प

सम्पादन करी

थोन्गशा गोम्पा कलिंगपसभगमे स्‍ि‍थत सब मठसभमे सबसँ पुरा नै अछि। एकरा भूटानी मठक नामसँ जानैत अछि। ई मठक स्‍थापना १६६२ ई.मे भेल छल । ई मठक मूल संरचना अंग्रेजसभक आगमनसँ पहिला आन्तरिक झगडेमा नष्‍ट भेल छल । जोंग डोग पालरी फो ब्रांग गोंपा मठके दलाई लामासँ १९७६ ई.मे आम जनताके समर्पित केलक। ई मठ दूरपीन दारा चोटीमे स्थित अछि। ई मठमे बौद्धसभक प्रसिद्ध ग्रन्थ कंग्‍यूर रखल गेल अछि। १०८ भागसभ भेल ई ग्रन्थ्‍ाके दलाई लामा तिब्‍बतसँ अपन साथ लावाने छल । ई मठक प्रार्थना कक्षक देवलसभमे बहुतही सुन्दर चित्रकारी कएल गेल अछि। ई मठक उपर मन्जिलमामे त्रिआयामी मण्डला अछि। ई मठक नजदीक नै थारपा चोइलिंग गोम्पा मठ अछि। ई मठ तिब्‍बतियन बौद्ध धर्मक जेलूपा सम्प्रदायसँ सम्बन्धित‍ अछि।

औपनिवेशिक विरासतसभ

सम्पादन करी

कलिंगपसभगमे अखनो बहुत औपनिवेशिक भवन अछि। ई भवनसभमे मुख्‍यत: बंगला तथा पुरानो होटल सामेल अछि। ब्रिटिश व्‍यापारिसभ द्वारा बनालक ई भवन मुख्‍य रूपसँ रिंगकिंगपसभग तथा हिल टप रोडमे स्थित अछि। ई भवनसभमे मोरगन हाउस, क्राकटी, गलिङ्का, साइदिंग तथा रिंगकिंग फर्म सामेल अछि। मोरगन हाउस तथा साइदिंगके सरकार अपन नियन्त्रणमे लऽ पर्यटक आवासक रूपमे तब्‍दील कएल अछि। ई भवनसभक नजदीक सन्त टेरेसा चर्च अछि। ई चर्चके स्‍थानीय कारीगरसभप्रसिद्ध गोम्पा मठक अनुकृतिमे बनाने अछि।

रेशम उत्‍पादन अनुसन्धान केन्द्र

सम्पादन करी

कलिंगपसभग फूल उत्‍पादनक प्रमुख केन्द्र अछि। देशक ८० प्रतिशत ग्‍लैडीओलीक उत्‍पादन होएत अछि। एहीके अतिरिक्त ई आर्किड, कैकटी, अमारिलिस, एंथूरियम तथा गुलाबसभक फूलक लेल प्रसिद्ध अछि। गेबलेस तथा धालिसक बहुत मात्रामे उत्‍पादन होएत अछि। प्रसिद्ध रेशम उत्‍पादन अनुसन्धान केन्द्र (०३५५२-२५५२९१/ ९२८) सेहो अछि। ई केन्द्र दार्जिलिङ्ग जाइवाला रास्‍तेमे स्थित अछि।

हिमर प्रसिद्ध आर्मी गोल्‍फ क्‍लब अछि। एहिके अतिरिक्त तिस्‍ता नदीमे रोमान्चक खेल राफ्टिंगक शुरुआत कएल गेल अछि। रोमांचक खेल इच्छा करैवालाके हिमर जरुर आना चाहि। ई स्‍थान तिस्‍ता बाजारक नजदीक स्थित अछि।

हवाई मार्ग

सम्पादन करी

सबसँ नजिकक हवाई अड्डा बागडोगरामे अछि । हिमर सँ सिलीगुडी (६९ किलोमीटर) दुरीमे अछि ।

रेल मार्ग

सम्पादन करी

सबसँ नजिकक रेलअ स्‍टेशन नयाँ जलपाइगुडी जंक्‍शन अछि। जलपाइगुडीसँग कलिंगपसभगक कैबक भाडा लगभग रु. ८०० अछि।

सडक मार्ग

सम्पादन करी

ई सिलीगुडी (७० किलोमीटर)सँ सडक मार्गसँ जोडने अछि । हिमरसँ कलिंगपसभगक लेल सरकारी आ निजी बससभ चलैत अछि।

सन्दर्भ सामग्रीसभ

सम्पादन करी

बाह्य जडीसभ

सम्पादन करी

एहो सभ देखी

सम्पादन करी