बगुड़ा जिला

बगुडा जिला(बङ्गाली: বগুড়া জেলা) जेकरा आधिकारिक रुपमे बोगुरा जिला जे बङ्गलादेश राजशाही विभागमा परैवाला उत्तरी जिला छी । एकरा उत्तरी बङ्गालक प्रवेशद्वार कहैत अछि। बोग्रा एक औद्योगिक सहर छी, जत् छोट तथा मध्यम उद्योगसभ सञ्चालनमे रहल अछि ।

बगुडा বগুড়া জেলা
जिला
Location of बगुडा in Bangladesh
देश	बंगलादेश
विभाग	राजशाही
क्षेत्रफल
• कुल	२८९८.६८ किमी२ (१११९.१९ वर्गमाइल)
जनसङ्ख्या  (२०११)
• कुल	३४,००,८७४
• घनत्व	१२००/वर्ग किमी (३०००/वर्ग माइल)
साक्षरता दर
• सम्पुर्ण	६८.४%
समय क्षेत्र	युटिसी+६ (बङ्गलादेशी समय)
हुलाक कोड	५८००

इतिहास

प्राचीन इतिहास

बगुडा जिला पहिल बङ्गालक ऐतिहासिक तथा पौराणिक इतिहासका महत्वपूर्ण स्थान ओगटने अछि । प्राचिन समयमे ई पुन्द्रास वा पौन्द्रास क्षेत्रक एक भाग छल , जे पुन्द्रावर्धन कऽ नामसँ जानल जाएत अछि । पुन्द्रावर्धन पूर्वी भारतक राज्यसभ मध्ये एक छल आ प्राग-ज्योतिषा वा कामरूपक बहुतहि पुर्बी राज्य कराटोयाक धारसँ अलग भेल छल । पुन्द्रावर्धन नाम अक्सर महाभारत, रामायण आ बहुत पुराणसभमे उल्लेख कएल पवैत अछि । महाभारत आ पूराणक अनुसार पुन्द्रा परिवारक एक शक्तिशाली राजकुमार बासुदेवले पुन्द्रावर्धनमे १२८० ई.पू. धरि शासन केने छल । तथापि, जिलाक पुरातनता क दावी पुरातत्वमे राखैत अछि, जे पुरान सहर छी, जेकरा आब महास्थानगढ कहैत अछि ।

ब्रिटिश युग

वर्तमान बगुडा जिलाक गठन पहिल बेर बेलायतीशासनकालमे सन् १८२१ मे भेल छल । सन् १९०१ कऽ जनगणना अनुसार जिलाक जनसंख्या (कम क्षेत्रमा) लगभग ८५४,५३३ छल आ दशकमे ११% बृधि भेल छल , जनगणनासँ बताल अनुसार कुनो शहरमे १०,००० सँ बहुत बासिन्दा नै छल । प्रसिद्ध प्रफुल्चा चकी (सन् १८८८ - सन् १९०८) कऽ जन्म ई जिलामे भेल छल ।

भूगोल आ जलवायु

नदीसभ

बगुडा जिलामे कुछ नदीसभ अछि । कराटोया नदी जिलाक पाइन च्यानलके बिभाजन केने अछि, जत अन्य नदीसभ पुर्व आ पश्मिम प्रणालीमे वर्गीकृत केने अछि । ई जिलाक कुछ महत्त्वपूर्ण नदीसभक नाम निम्नानुसार अछि:

• १. बंगाली नदी
• २. कराटोया नदी
• ३. जमुना नदी
• ४. नगर नदी(राजशाही)

मौसम

ई जिलाक मौसम निम्न अनुसार रहल अछि :

बगुडा-कऽ लेल मौसम जानकारी
महिना	जन	फर	मार्च	अप्रैल	मई	जुन	जुलाई	अगस्त	सित	अक्टु	नव	दिस	वर्ष
अधिकतम °से (°फे) औषत	२३٫० (७३)	२७٫३ (८१)	३२٫६ (९१)	३५٫१ (९५)	३३٫५ (९२)	३२٫० (९०)	३१٫४ (८९)	३१٫४ (८९)	३१٫५ (८९)	३१٫० (८८)	२८٫९ (८४)	२५٫५ (७८)	३०٫२७ (८६٫६)
दैनिक औषत °से (°फे)	१६٫४ (६२)	२०٫० (६८)	२५٫२ (७७)	२८٫८ (८४)	२८٫८ (८४)	२८٫७ (८४)	२८٫७ (८४)	२८٫७ (८४)	२८٫५ (८३)	२७٫१ (८१)	२३٫२ (७४)	१९٫० (६६)	२५٫२६ (७७٫६)
न्यूनतम °से (°फे) औषत	९٫८ (५०)	१२٫७ (५५)	१७٫९ (६४)	२२٫५ (७३)	२४٫१ (७५)	२५٫५ (७८)	२६٫१ (७९)	२६٫१ (७९)	२५٫६ (७८)	२३٫२ (७४)	१७٫६ (६४)	१२٫६ (५५)	२०٫३१ (६८٫७)
औषत हिमपात/वर्षा मीमी (इञ्च)	९ (०٫३५)	१३ (०٫५१)	२१ (०٫८३)	६१ (२٫४)	२१० (८٫२७)	३२६ (१२٫८३)	३९६ (१५٫५९)	३०३ (११٫९३)	२५७ (१०٫१२)	१४५ (५٫७१)	१५ (०٫५९)	६ (०٫२४)	१,७६२ (६९٫३७)
औषत नमी (%)	४४	३४	३६	४५	६३	७४	७४	७४	७२	६८	५०	४६	५६٫७
स्रोत: रास्ट्रिय समाचारपत्र

उद्योग

बगुडा एक पटक बङ्गलादेशक औद्योगिक राजधानी छल । बहुत बडका उद्योगसभ छल । ओमध्ये अधिकांश स्थानीय उच्च घराना वर्गक परिवारसभ "जमिमल", "भण्डारी", "ताजमा", आ "खलीफा" क स्वामित्वमे रहल छल । ताज्मा" कऽ विभिन्न उद्योगसभ कऽ नामसँ धनी आ प्रसिद्ध छल ।

स्थानीय भाषा (बगुडाको बोली)

ई जिलाक मातृभाषा बंगाली छी ।

धर्म

बगुडा जिलामे ३४७२ मस्जिदसभ, ६८६ मन्दिरसभ, ३७ चर्चसभ आ ५८ टा कब्रसभ रहल अछि ।

संस्कृति

लोक साहित्य

'मारेफाटी', 'देहाटवा, दुआ', 'मीली गान' आ अन्य प्रकारक लोक गीतसभ तथा 'प्राबाद', 'प्रभाभन', लोक कथासभ बगुडा जिलाक लोगसभ बिच प्रयोग करैत अछि ।