पृथ्वीनारायण शाह

आधुनिक नेपाल राष्ट्रनिर्माता

श्री ५ बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाह (१७२३[३]–१७७५; अङ्ग्रेजी: Prithvi Narayan Shah) गोरखा राज्यक अन्तिम राजा आ नेपाल अधिराज्यक पहिल शाहवंशीय राजा छल। छोट छोट राज्य रजौटामे रहल बाइसे तथा चौबिस राज्यसभक एकत्रित करि देशक एकीकरण केनिहार हिनका आधुनिक नेपालक राष्ट्रनिर्माताक रूपमे जानल जाएत अछि ।[४][५]हिनकर यादमे प्रति वर्ष पुष २७ गते नेपालमे राष्ट्रिय एकता दिवस मनाएल जाएत अछि।

श्री ५ वडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाह
नेपालक राजा
गोरखा राज्यक राजा
Prithvinarayanshah.jpg
श्री ५ बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाह
राज्या काल२५ सितम्बर १७६८ - ११ जनवरी १७७५
राज्याभिषेक२५ सितम्बर १७४३[१]
पुर्वाधिकारीनरभूपाल शाह
उत्तराधिकारीप्रतापसिंह शाह
जीवनसाथीइन्द्र कुमारी देवी
नरेन्द्रराज्य लक्ष्मीदेवी
इक्षावती देवी
दयावती देवी
सन्तानप्रतापसिंह शाह
बहादुर शाह
दरबारगोरखा दरबार
पितानरभूपाल शाह
माताकौसल्यावती शाह
जन्म११ जनवरी १७२३ [२]
गोरखा दरबार
देहान्त११ जनवरी १७७५ (५२ उमरमे)
देवीघाट, नुवाकोट
धर्महिन्दू

पृथ्वीनारायण शाहद्वारा सुरू कएल गेल नेपाल एकीकरण अभियान बढ़ैत बढ़ैत नेपाल राज्यक सीमा पूर्वमे टिस्टा नदी, दक्षिणमे मगध आ पश्चिममे सतलज नदी धरि विस्तार भेल। पाछा नेपाल अङ्ग्रेज युद्धक बाद सुगौली सन्धि धरि ई भू-भागसभ नेपालक अधिनस्थ रहल छल। नेपालक इतिहासक शीर्षस्थ पुरूष पृथ्वीनारायण शाहक वि.सं. १८३१ मकर सङ्क्रान्तिक दिन ५२ वर्षक उमरमे नुवाकोट जिलाक देवीघाटमे देहावसान भेल छल। एकार बाद नेपाल एकीकरण अभियान हिनकर पुतहू रानी राजेन्द्र लक्ष्मी आ पुत्र बहादुर शाहद्वारा आगा बढाएल गेल।

जीवनीसंपादित करें

चित्र दीर्घासंपादित करें

सन्दर्भ सामग्रीसभसंपादित करें

  1. "Nepal5", www.royalark.net, अन्तिम पहुँच ९ सितम्बर २०१८ 
  2. आचार्य, बाबुराम (नेपालीमे). श्री ५ बडामहाराजाधिराज पृथ्वीनारायण शाहक संक्षिप्त जीवनी - भाग १. प॰ ४२. 
  3. "Nepal5", www.royalark.net, अन्तिम पहुँच ९ सितम्बर २०१८ 
  4. Karl J. Schmidt (20 May 2015). An Atlas and Survey of South Asian History. Routledge. pp. 138–. आइएसबिएन 978-1-317-47681-8. https://books.google.com/books?id=BqdzCQAAQBAJ&pg=PA138. 
  5. Manandhar, Triratna (Nepaliमे). Nepal ko Ekikaran. Kathmandu: Sajha Prakashan. प॰ 215. 

बाह्य जडीसभसंपादित करें

एहो सभ देखीसंपादित करें