जङ्गबहादुर राणा

जंगबहादुर राणा नेपालक प्रधानमन्त्री तथा प्रथम श्री ३ महाराज छल । कोतपर्वक नरसंहार पश्चात शक्तिशाली भेल जङ्गबहादुर राणा भण्डारखाल पर्व पश्चात राजसंस्था सँ बेसी शक्तिशाली भेल । हिनकर राजकालमे नेपालद्वारा अङ्ग्रेज सँ लडाईंमे हारल भूभागमे सँ ई अङ्ग्रेजके खुसी बनाए राप्ती सँ महाकाली धरिक तराई वर्तमानक बाँके जिला, बर्दिया जिला, कैलाली जिला तथा कञ्चनपुर जिला पुन: नेपालमे मिलेनाए छल ।

श्री ३ जंगबहादुर राणा
प्रथम राणा प्रधानमन्त्री जंगबहादुर राणा
जन्म	बीरनरसिंह कुँवर १८७४
मृत्यु	१९३३ पत्थरघट्टा
नागरिकता	नेपाली
व्यवसाय	राजनीतिज्ञ
जीवनसाथी(सभ)	महारानी हिरण्यगर्भा
बालबच्चा	जगतजंग, जीतजंग, पद्मजंग
अभिभावक(सभ)	बालनरसिंह कुँवर

बालनरसिंह कुँवरक पुत्रक रूपमे जंगबहादुरक जन्म वि.सं. १८७४ मे भेल छल । सुरूवाती दिनमे लफङ्गा, जुवाडी जंगबहादुर अपन भितरके अदम्य साहस, वीरता आ चातुर्यक कारण नेपालक इतिहासमे एक सफल खलनायकक रूपमे परिचित भेल । नेपालमे राणा शासनक स्थापना करि १०४ वर्षक पारिवरिक शासनशैलीक सुत्रपात याह छी । बेलायतीसभक कट्टर भक्त जंगबहादुर पन कट्टर विरोधीसभके एकएक करि मारि एकतन्त्री शासन चलेलक । ओ बेलायत आ फ्रान्स सँ घुमलाबाद नेपाली कला, संस्कृति, जनजीवन आ कानूनमे समेत पश्चिमी प्रभाव परल छल ।

महारानी हिरण्यगर्भाक संग जंगबहादुर, सन् १८६० मे

वि.स. १९०३ सँ २००७ साल धरि नेपालमे राणासभ शासन करलक । तत्कालिन राजपरिवार भितरक झगडाक फाइदा उठाबैत पश्चिम नेपालक लडाकु जङ्ग बहादुर कुँवर पहिल राणा प्रधानमन्त्री बनल । वि.स. १९०३ असोज ३ मे काठमाडौं दरबार क्षेत्रमे भेल कुख्यात कोत पर्वमे सयौं भारदार, रइस आ सैनिकक हत्या करैक हुनकर षडयन्त्र सफल भेल । ओकरबाद ओ अपनाआपके प्रधानमन्त्री बनाए राणा पद धारण करलक । राणा परिवारमे प्रधानमन्त्रीक पद वंशपरम्परागत भेल त शाह राजासभ झपना मात्र रहल ।