गोविन्द वल्लभ पन्त
पण्डित गोविन्द बल्लभ पन्त या जिबी पन्त (जन्म १० सितम्बर १८८७ - ७ मार्च १९६१) प्रसिद्ध स्वतन्त्रता सेनानी आ वरिष्ठ भारतीय राजनेता छल। ओ उत्तर प्रदेश राज्य के प्रथम मुख्य मन्त्री आ भारत के चौथा गृहमंत्री छल।[२] सन १९५५ मे उनका भारतरत्न से सम्मानित कएल गेल। गृहमंत्री के रूप मे उनकर मुख्य योगदान भारत क भाषा के अनुसार राज्य मे विभक्त करनाइ तथा हिन्दी क भारत क राजभाषा के रूप मे प्रतिष्ठित करनाइ छल।[३]
पण्डित गोविन्द बल्लभ पन्त Govind Ballabh Pant | |
---|---|
![]() | |
कार्यकाल २ मार्च १९५५ – ७ मार्च १९६१ | |
प्रधानमन्त्री : | जवाहरलाल नेहरु |
अग्रज : | कैलाश नाथ काटजू |
उतराधिकारी : | लाल बहादुर शास्त्री |
कार्यकाल २६ जनवरी १९५० – २७ दिसम्बर १९५४ | |
राज्यपाल : | होमी मोदी कन्हैयालाल माणिकलाल मुन्सी |
अग्रज : | पद सृजित |
उतराधिकारी : | सम्पूर्णानन्द |
संयुक्त प्रान्तक दोसर मुख्यमन्त्री
| |
कार्यकाल १७ जुलाई १९३७ – २ नवम्बर १९३९ | |
अग्रज : | मुहम्मद अहमद सइद खान |
उतराधिकारी : | रिक्त |
कार्यकाल १ अप्रैल १९४६ – २५ जनवरी १९५० | |
अग्रज : | रिक्त |
उतराधिकारी : | पद खत्म कएल गेल |
व्यक्तिगत जानकारी | |
जन्म | ग्राम खूंट, अल्मोडा जिला, उत्तर-पश्चिमी प्रान्त, ब्रिटिश भारत (वर्तमान मे उत्तराखण्ड, भारत) | १० सितम्बर १८८७
मृत्यु | ७ मार्च १९६१ नयाँ दिल्ली, भारत | (७३ वर्ष)
राष्ट्रियता | भारतीय |
राजनीतिक दल | भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस |
बच्चा | कृष्ण चन्द्र पन्त, लक्ष्मी आ पुष्पा[१] |
अलमा मेटर | इलाहाबाद विश्वविद्यालय |
व्यावसायिक पेशा | वकालत |
धर्म | हिन्दू |

प्रारम्भिक जीवनसम्पादन
इनकर जन्म १० सितम्बर १८८७ क अल्मोडा जिला के श्यामली पर्वतीय क्षेत्र स्थित गाम खूंट मे महाराष्ट्रीय मूल के एक कऱ्हाडे ब्राह्मण कुटुम्ब मे भेल। इनकर माँ क नाम गोविन्दी बाई आ पिता क नाम मनोरथ पन्त छल। बचपन मे ही पिता क मृत्यु भ जाइ के कारण उनकर परवरिश उनकर दादा बद्री दत्त जोशी केलक। १९०५ मे ओ अल्मोडा छोड देलक आ इलाहाबाद चलि गेल। म्योर सेन्ट्रल कलेज मे ओ गणित, साहित्य आ राजनीति विषयसभ के बढिया विद्यार्थिसभ मे सबसँ तेज छल। अध्ययन के साथ-साथ ओ कांग्रेस के स्वयंसेवक क कार्य सेहो करैत छल। १९०७ मे बी०ए० आ १९०९ मे कानून क डिग्री सर्वोच्च अंक के साथ हासिल केलक। एकर उपलक्ष्य मे उनका कलेज क तरफ से "लैम्सडेन अवार्ड" देल गेल।
प्रारम्भिक जीवनसम्पादन
स्वतन्त्रता संघर्ष मेसम्पादन
मुख्यमन्त्री कार्यकालसम्पादन
गृह मंत्री कार्यकालसम्पादन
आलोचनासभसम्पादन
मृत्युसम्पादन
स्मारक आ संस्थानसम्पादन
परिवारसम्पादन
सन्दर्भ सामग्रीसभसम्पादन
- ↑ "जीवन परिचय", UP Govt., ११ मई २०१०, अभिगमन तिथि १७ अक्टूबर २०१४।
- ↑ Govind Ballabh Pant गोविन्द वल्लभ पन्त
- ↑ "Govind Ballabh Pant Engineering College, Pauri Garhwal, Uttarakhand". Gbpec.net. Retrieved 1 January 2013.