अमावस्या

अमावस्याक अर्थ संस्कृतमें अनहार चन्द्र चरण होइत अछि । अमावस्या शब्द लगभग सम्पूर्ण नेपाली आ भारतीय भाषासभमे सामान्य अछि कियाकी ओ भाषासभ अधिकांश संस्कृतसँ व्युत्पन्न भेल अछि । प्राचीन बेबिलोन, ग्रीक आ भारतीय क्यालेन्डर ३० चन्द्र चरणसभक प्रयोग करैत आएल अछि, जकरा भारतमे तिथि कहल जाइत अछि । अनहार चन्द्र तिथि तखन होइत अछि जखन चन्द्रमा, सूर्य आ चन्द्रमाक बीचकें दूरी संयोजन (युति-वियुति) १२ डिग्री भीतर होइत अछि । नव चन्द्रमा तिथि (प्रतिपदा या प्रतिमा कहल जाइत अछि) युति-वियुतिक बाद १२ कोणीय डिग्रीमे अवस्थित रहैत अछि । अमावस्याकें प्रायः नव चन्द्रमाक रूपमे अनुवादित कएल जाइत अछि कियाकी चन्द्रमाकें अङ्ग्रेजीमे संयोजनसँ पहिने कोनो मानक शब्द नै अछि ।

अमावस्या आ प्रतिपदा तिथि

अमावस्या पावनि/व्रत

• भाद्रपद अमावस्या कऽ दिन पोला मनाएल जाइत अछि ।
• कार्तिक अमावस्या कऽ दिन दीपावली मनाएल जाइत अछि ।