"नोबेल पुरस्कार" के अवतरणसभमे अन्तर

No edit summary
No edit summary
पङ्क्त्ति ६:
|presenter = [[स्वीडिश एकेडमी]]<br />नोबेल समितिक शाही स्वेडिस एकेडमी <br />नोबेल समितिक कारोलिन्स्का संस्थान<br />नोरवेगियन नोबेल समिति
|country = [[स्वीडेन]]<br />[[नर्वे]] (शान्ति पुरस्कार मात्र)
|year = १९०१<br>
१९६९(अर्थशास्त्रतर्फअर्थशास्त्र तरफ)
|No. of Laureates= ८६२ (२०१२ तक)
|website = [http://nobelprize.org नोबेल पुरस्कार समिति]
}}
 
[[चित्रफाइल:AlfredNobel adjusted.jpg|thumb|[[अल्फ्रेड नोबेल]]]]
'''नोबेल पुरस्कारकपुरस्कार'''क स्थापना सन् १९०० मे स्विडेनक वैज्ञानिक तथा विस्फोटक पदार्थ [[बारुद|डाइनेमाइट]]क आविष्कारक अल्फ्रेड नोबेलक नाममे भल अछि । [[नोबेल फाउण्डेशन]] द्वारा [[स्वीडेन]]क वैज्ञानिक [[अल्फ्रेड नोबेल]]क स्मरणमे सन् १९०१ मे सुरु करल गेल ई पुरस्कार [[भौतिक शास्त्रमे नोबेल पुरस्कार|भौतिक]], [[रसायन शास्त्रमे नोबेल पुरस्कार|रसायन]], [[साहित्यमे नोबेल पुरस्कार|साहित्य]], [[शान्तिमे नोबेल पुरस्कार|शान्ति]], [[क्रिया विज्ञान तथा चिकित्सामे नोबेल पुरस्कार|क्रिया विज्ञान तथा चिकित्सा]], आर [[अर्थशास्त्रमे नोबेल पुरस्कार|अर्थशास्त्र]] क्षेत्रमे प्रदान करवाला विश्वक सर्वोच्च पुरस्कार छी । ई पुरस्कारक रूपमे प्रमाण-पत्रक साथमे १२,००,०००(बाह्र लाख अमेरिकी डलर) प्रदान करैत अछि । अल्फ्रेड नोबेल जम्मा ३५५ आविष्कारसभ करलक जेहिमे सन् १८६७ मे करल डायनामाइटक आविष्कार सेहो छी । नोबेलक डायनामाइट तथा एहि प्रकारक विज्ञानक विध्वंसक शक्तिसभक बारेमे पूरा ज्ञान छल । सन् १८९६ क डिसेम्बर १० मे देहान्त भेलाक बाद ओकर कोनो उत्तराधिकारी नै छल । ओ अपन शेषक बाद सम्पति ककरो देब नै चाहै छल । सन् १८९५ मे ओय एक इच्छापत्र तयार कर लगाक अपन सम्पत्तिसँ अक्षयकोष स्थापना करलक । उ कोषसँ प्राप्त आम्दानीसँ विज्ञानदिस भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आर क्रिया विज्ञान तथा चिकित्साशास्त्रमे महत्वपूर्ण खोज आ आविष्कार करल, साहित्यक क्षेत्रमे बडका योगदान पहुचाएल आर विश्वशान्ति कायम कर विशेष योगदान पहुचाएल व्यक्ति आ संस्थाक नगद राशिसहितक पुरस्कार प्रदान करक व्यवस्था मिलाएल गेल । ओकर इच्छा अनुसार एहि सम्पत्तिक ब्याजसँ प्रत्येक बर्ष मानव जातिक कल्याणक निम्ति कार्य करवाला आदमीसभक सम्मानित कएल जाएत । ई सम्पत्ति [[स्वीडिस बैंक]]मे राखल आर ब्याजक नोबेल फाउन्डेसनद्वारा प्रत्येक वर्ष शान्ति, साहित्य, भौतिक, रसायन, चिकित्सा विज्ञान आर अर्थशास्त्रमे सर्वोत्कृष्ट योगदानक लेल देल जाएत अछि । नोबेल फाउंडेशनक स्थापना २९ जून १९०० मे भेल अछि आर १९०१ सँ नोबेल पुरस्कार देब लागल अछि । अर्थशास्त्रक क्षेत्रमे नोबेल पुरस्कारक शुरुवात सन् १९६८ सँ कएल गेल । पहिल नोबेल शान्ति पुरस्कार सन् १९०१ मे रेडक्रसका संस्थापक [[ज्यां हेनरी ड्युना]] आर [[फ्रेंच पीस सोसाइटी]]क संस्थापक अध्यक्ष [[फ्रेडरिक पैसी]]क संयुक्त रूपमे देल गेल छल ।
 
शान्तिदिसक पुरस्कार ओस्लो, नर्वेबसँ आर अन्य पुरस्कारसभ स्टोकहोल्म, स्वीडेनसँ प्रदान कएल जाएत अछि । <ref name="नोबेल">{{cite web | url=http://nagariknews.com/opinion/story/9063/9063.html | title=नोबेल पुरस्कार | accessdate= November 2013}}</ref>
पङ्क्त्ति २०:
{{reflist}}
 
==यीएहो हो देखु==
{{main|नोबेल पुरस्कार विजेतासभक सूची}}
* [[२०१० मे प्रदान कएल गेल नोबेल पुरस्कार]]
* [[२०११ मे प्रदान कएल गेल नोबेल पुरस्कार]]
* [[२०१३ मे प्रदान कएल गेल नोबेल पुरस्कार]]
* [[एबेल पुरस्कार]]
* [[२०१४ मे प्रदान कएल गेल नोबेल पुरस्कार]]