"होली" के अवतरणसभमे अन्तर

+FA
No edit summary
पङ्क्त्ति १:
{{Featured article}}
{{Infobox holiday
| holiday_name = होली<br /><small>रंगक पर्वपावनि</small>
| type = हिन्दु
| nickname = फगुवा <!-- Festival of Colours! -->.
पङ्क्त्ति ७:
| caption = होली खेलैत, उटाह [[अमेरिका]]मे
| official_name = होली
| beginsdate = [[फागुण]]फागु [[पूर्णिमा]]
| ends =
| date2017 = सोमदिन, १३ मार्च<ref>{{cite web | url=https://india.gov.in/calendar/2017-03 | title=Holidays in India, Month of March 2017 | publisher=Government of India | accessdate=18 March 2016}}</ref>
| date2014 = चैत १ आर २
| date2015 date2018 = शुक्रदिन, मार्च
| date2019 = वृहस्पति दिन, २१ मार्च
| celebrations = होलीक पहिल राति: [[होलीका दहन]]<BR>होलीक दिन: अबीर रङ्ग लगेनाए, नाच गान होएत
| relatedto = [[नेपाल]], [[भारत]]
| frequency = बार्षिक
}}
'''होली''' ({{IPAc-en|pron|'|h|əʊ|l|i:}}; {{Lang-sa|होली}} ''Holī'') हिन्दू संस्कृतिमे प्रत्येकहरेक वर्षक फागुन शुक्ल पूणिर्मापूर्णिमा अर्थात होली पूर्णिमाक दिन मनावलमनाएल जाईतजाइत अछि । ई पर्वपावनि [[नेपाल]]]<ref>{{cite web|url=http://www.weallnepali.com/nepali-festivals/holi|title=Holi festivals of Nepalese}}</ref>, [[भारत]]<ref name="OED-Holi">The New Oxford Dictionary of English (1998) ISBN 0-19-861263-X - p.874 "'''Holi''' /'həʊli:/ '''noun''' a Hindu spring festival ...".</ref> तथा अन्य राष्ट्रसभमे बसोबासबैसैवला करैवाल हिन्दूसभक[[हिन्दू]]सभक एकटा महत्वपूर्ण पर्वपावनि छी । ई पर्वपावनि वसन्त ऋतुक [[फागुन]] मासमे मानावैतमनाएल जाइत अछि । होलीमे हमसभ नेपाली समुदायमे फागु पुर्णिमापूर्णिमा<ref>{{cite web|url=http://www.himalayanwonders.com/blog/celebrate-holi-nepals-colorful-festival.html|title=Date of Holi festival in Nepal and India as of Hindu Vikram Sambat Calendar}}</ref> आ मिथिलामे फगुवाक नामसँ सेहो जानल जाइत अछि । होली रङ्गक पर्वपावनि छी । होलीक दिन सम्पूर्ण हिन्दूधर्मावलम्बी एक दोसरके विभिन्न प्रकारसप्रकार सँ रङ्ग आर अबीर लगावैतलगबैत अछीअछि । [[मिठाई|मिठाई]] आ पकवान खुवावैतग्रहण करबैत अछि ।<ref>http://www.thecolorsofindia.com/holi-celebrations.html</ref> होली पर्वपावनि मनेवाक पाछा एकटा कारणआओर आरकारण इतिहास अछीछीएकताएकटा सचाईजनविश्वास अछि जे होलीक दिन पूरानपुरान कटुता समाप्त कए आर दुस्मनीदुश्मनी सेहो बिसैर आदमीसभलोकसभ एक-आपसमेदोसर भेटसँ भेंट करैत अछि । <ref>[http://www.chhathpuja.co/community/viewdiscussion/1836-holi-essay-in-hindi-%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%B2%E0%A5%80-%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7?groupid=130 : होली ]</ref>
होली पर्वपावनि घरपरिवार-साथीभाई आपसमआपसमे रङरङ्ग रङ्गकलगाए उल्लासपूर्वक फागुन पूणिर्माक अवसरमे पहाडसँपहाड़सँ, तराई आर गाउँगामसहरधरिशहरधरि बच्चा, युवा, युवती तथा प्रौढसभक हूल तथा जत्थासभ हातमे रङरङ्ग आर रङ्गीन घोल पदार्थ लऽ गीत गावैत, बजावैत, मनोरञ्जन होहल्ला करैत आपसी रिसईबीरिसराग छोडिकछोड़िक उत्साह आर र उमङ्गक साथ मनावैतमनबैत अछि ।
[[File:Littile Girl Playing Holi with Gulaal.jpg|thumb|300px|होली खेलैत बालिका]]
 
== इतिहास ==
होलीक बारेम पौराणिक भनाइ अनुसार प्राचीन समयमा अथवा [[सत्य युग]]मे नास्तिक हिरण्यकश्यपु नामक एक गोटे [[राक्षस]]क जन्म भेल छल । हिरण्यकश्यपुक भगवान [[विष्णु]] [[नृसिंह अवतार]]म प्रकट भक संघहार केलक । हिरण्यकश्यपुक सुपुत्र भक्त [[प्रह्लाद]] छल । भक्त प्रह्लाद भगवान विष्णुक निक भक्त छल । अपन पुत्र प्रह्लाद भगवान विष्णुक भजन करैत हिरण्यकश्यपुक रास नै भेल । अहिल ओ राजा प्रह्लादक मारक लेल योजनासभ बनावैत छल । एक योजना अनुसार हिरण्यकश्यपु पुत्रके अग्निकुण्डमे फेक माइर अपन बहिन होलिका(''जे अग्निसँ नै डहत वरदान भेटल छल'')क जिम्मा देलक । हिरण्यकश्यपुक आदेशानुसार होलिका प्रह्लादक काखम लक अग्निम वैठ आगनि धर्मक साथ देलक होलिका डहैक नष्ट भेल प्रह्लादक किछ नै भेल । होलिका दहनक खुसियाली मनाओल आपसमा रङ्ग आ अविरक होली पर्वपावनि मनावैक परम्परा चलल धार्मिक मान्यता रहि गेल अछि । तहिना दोसर एक प्रसङ्ग अनुसार [[द्वापर युग]]म [[कृष्ण|श्रीकृष्ण]]क मार् उद्देश्य सँ दूध पिलावै गेल कंशक शेना पुतना नामक राक्षसनीक उल्टा कृष्ण मारिदेलक तहिद्वरा शवके ब्रजवासीहसभ अहि दिन जलाक आपसमा रङ्ग आर अबिर छरी खुसियाली मनाओलक वोहिक सम्झनामा अद्यावधिक चीरदाहक होली खेल्ल परम्परा चलल भनाइ अछि ।<ref>विभिन्न हिन्दू धार्मिक ग्रन्थहरू</ref> होली हिन्दूसभक अत्यन्त प्राचीन पर्वपावनि छी । [[इतिहासकार]]सभ मानैत अछि कि ई पर्वकपावनिक प्रचलन आर्यसभ सेहो छल । ई पर्वकपावनिक वर्णन अनेक [[पुरातन]] [[धार्मिक पुस्तक]]सभमे भेटल जाइत अछि । [[नारद पुराण]] आ [[भविष्य पुराण]] जेहन प्राचीन [[हस्तलिपी]]सभमे [[ग्रन्थ]]सभमे सेहो ई पर्वकपावनिक उल्लेख कएल गेल अछि। [[भारत]]म विंध्यक्षेत्रको राम गढमर स्थानम स्थित ईसा सँ ३०० वर्ष पुरान एकटा [[अभिलेख]]म सेहो एकर उल्लेख कएल गेल अछि। [[संस्कृत]] [[साहित्य]]म [[वसन्त ऋतु]] आर वसन्तोत्सव अनेक कविसभक प्रिय विषय छल ।
 
== नेपालम होली ==
Line ११५ ⟶ ११६:
 
 
[[श्रेणी:हिन्दु पर्वसभपावनिसभ]]
[[श्रेणी:हिन्दू त्यौहार]]
[[श्रेणी:हिन्दू पावनिसभ]]
प्राप्ति स्थल "https://mai.wikipedia.org/wiki/होली"