"सुमात्रा" के अवतरणसभमे अन्तर

 

'''सुमात्रा ('''इन्डोनेसियाली'':'' सुमातेरा) पश्चिम इन्डोनेसियामे रहल सुन्दा टापुसमूह अन्तर्गतक एकटा पैग टापु छी। सुमात्रा पूर्ण रूपमे इन्डोनेसियाक एकलौटी अधिनमे रहल टापुसभ मध्ये (बोर्नियो तथा न्युगिनीसँ छोट भेला वाजुदो ओ टापुसभ अन्य देशसभसँ बाँडिएल अछि ) सबसँ पैग आ विश्वभरमे छठा पैग टापु छी। एकर क्षेत्रफल ४,७३,४८१ वर्ग किलोमिटर (सँगैक रियाउ आ बाङ्का बेलितुङ टापु बाहेक) अछि। सुमात्रा अण्डाकार ई उत्तरपश्चिमसँग दक्षिणपूर्वदिश छड्के परै बसल अछि । एकर पश्चिम, उत्तरपश्चिम आ दक्षिणपश्चिममे हिन्द महासागर रहल अछि महासागर पारि सिमेउलु, निआस आ मेन्तावाई टापूसभ रहल अछि । उत्तरपूर्वमे मलाक्का स्ट्रेट नामक साँघुरो पानीक भागसँ ई टापुके युरेसियाली भूखण्डमे रहल माले प्रायद्विपसँग छुट्याएल अछि। तहिना दक्षिणपूर्वमे सुन्दा स्ट्रेट नामक अर्को साँघुरो पानीक भागसँ एकरा जाभासँग छुट्याएल अछि । सुमात्राक उत्तरी किनारा अन्डामान टापुसँ जोडिएल अछि माने दक्षिणी किनारामे करिमाता स्ट्रेट नामक साँघुरो पानीक भाग तथा जाभा समुद्र आ एकर पारीपट्टि बाङ्का आ बेलितुङ टापु रहल अछि । पैग सङ्ख्यामा सकृय ज्वालामुखीसभ रहल बुकित बरिसान पहाडके ई टापुक मेरुदण्डक रूपमे लैइत अछि। सुमात्राक उत्तरपूर्वमे पैग समथर भूभागसभ, सिमसारयुक्त होचो जमिन, घना जङ्गल तथा जटिल नदीनालासभसँ भरल अछि। ई टापुक बिचसँ पश्चिम सुमात्रा आ रिआउ प्रदेश होएत भूमध्य रेखा होएके कारण अतह मौसम उष्ण, गर्मी आ आर्द्र अछि। सुमात्रामे बहुत प्रकारक वनस्पति तथा जीवजनावरसभ पावैत अछि। कोनो बखत हिमरक भूभाग घना उष्ण प्रदेशीय वर्षा वनसँ (ट्रपिकल रेन फरेस्ट) ढाकल अछि । मुदा बिगत ३५ वर्षमे अतके लगभग ५०% वन विनाश भऽ चुकल अछि।