'''वसंतवसन्त''' [[नेपाल]] आरआ उत्तर [[भारत]] तथा समीपवर्ती देश कदेशक छटा ऋतुसभऋतुसभमे मध्येसँ{{Ref_label|ऋतु|क|none}} एक ऋतु छी, जे [[फरबरी]], फरवरी [[मार्च]] आर अप्रिलआ [[अप्रैल]]क मध्य इई क्षेत्र मक्षेत्रमे अपन सौंदर्यसौन्दर्य बिखेरतीदेखबैत अछीअछि । [[माघ]] महिना कमहिनाक शुक्ल पंचमीपञ्चमी ससँ वसंतवसन्त ऋतुऋतुक क आरंभआरम्भ होइत अछीअछि ।<ref>{{citeCitation web|last=WD |urltitle=ऋतुराज वसंत |url=http://hindi.webdunia.com/religion/occasion/others/0802/09/1080209020_1.htm|title= ऋतुराज वसंत |accessmonthdaylanguage=[[७en फरवरी]]|accessyear=[[२००८]]|format= एचटीएम|publisher= वेबदुनिया|languageaccessdate=2017-10-17}}</ref> फाल्गुन[[फागुन]] आरआ [[चैत्र]] मास वसंतवसन्त ऋतु क मानल जाइत जायेत अछीअछि । फाल्गुनफागुन वर्षवर्षक क अंतिमअन्तिम मास छी आरआ चैत्र पहला।पहिल यी। याह प्रकार हिंदूहिन्दू पंचांगपञ्चाङ्गमे कवर्षक वर्षअन्त कआ अंत और प्रारंभ वसंत मप्रारम्भ वसन्तमे होइत अछीअछि । इई ऋतु क एला सअएला सँ सर्दी कम होइत अछीअछि । मौसम सुहावना होइत अछीअछि । बृक्षम पात आवैत अछीअछि । आम बौरोंटिक्लासँ स लदलदि जाइत आरअछि आ खेत सरसों ककऽ फूलसफूलसँ भइरभरि दिखाईजाइत देत छीअछि अतः राग रंगरङ्ग आरआ उत्सव मनवैक कलेल लिए यहई ऋतु सर्वश्रेष्ठ मानीमानल गईगेल हैअछि<ref>{{citeCitation web|title=BBCHindi |url=http://www.bbc.co.uk/hindi/entertainment/story/2004/02/040213_pakistan_kite.shtml|title=वसंत पर पतंग क उड़ान|accessmonthdaylanguage=[[७hi फरवरी]]|accessyear=[[२००८]]|format= एसएचटीएमएल|publisher= बीबीसी|languageaccessdate=2017-10-17}}</ref> आरआ इएकरा ऋतुराज कहल जाएतजाइत अछीअछि ।<ref>{{cite web |url=http://www.amarujala.com/dharam/default1.asp?foldername=20060131&sid=1|title= वसंत पंचमी पर विशेष|accessmonthday=[[७ फरवरी]]|accessyear=[[२००८]]|format= एएसपी|publisher= अमर उजाला|language=}}</ref>
'''वसन्त ऋतु''' वर्ष क एक ऋतु छी जहिमेई वातावरणऋतुमे कवातावरणीय तापमान प्रायः सुखद रहैत अछीअछि । [[भारत]] आरआ [[नेपाल]]मे मई यी फरवरी सऋतु मार्चफरबरीसँ तकमार्चधरि होइत अछीअछि । अन्य देशों म यीदेशसभने ई अलग समयोंसमय पर होइत अछीअछि । इई ऋतु क विशेष्ता छीऋतुकें विशेषतासभ मौसम क गरम होनाहोनाए, फूल क खिलनाखिलनाए, पौधोगाछ कवृक्ष हराहरियर भराहोनाए होना औरआ बर्फ कपिघलनाए पिघलना।। नेपाल आरआ भारत कभारतक एक मुख्य पर्व छी [[होली]] जे वसन्त ऋतुऋतुमे ममनायल मनायालजाइत जाएत अछीअछि । यी ई एक [[:en:Temperateसन्तुलित मौसम|सन्तुलित (Temperate)]] मौसम छी । इ मौसमई ममौसममे चारो ओरदिस हरियलिहरियाली होइत अछीअछि । बृक्षमबृक्षमे नयानव पातपत्ता आवैत अछीअछि । यीई रितु मऋतुमे बहुत लोगलोक उद्यनोउद्यान आ तालाब आदि मैआदिमे घुमैलघुमैलेल जाएतजाइत अछीअछि ।
पौराणिक कथाओं ककथासभ अनुसार वसंतवसन्तकें क कामदेव काकामदेवक पुत्र कहल जाएतजाइत अछीअछि । कवि देव नवसन्त वसंत ऋतु कऋतुकें वर्णन करैत कहलकहने अछि किकी रूप व सौंदर्य कसौन्दर्यक देवता कामदेव ककामदेवक घर पुत्रोत्पत्ति कपुत्रोत्पत्तिक समाचार पावैत हीपावैते प्रकृति झूमझुमि जाएतजाइत अछीअछि । पेड़ोंवृक्षसभ वोकरओकर लेल नव पल्लव कपल्लवकें पालना डालेत अछीविछबैत अछि, फूल वस्त्र पहनावेटपहिरावैत अछि पवन झुलावेटझुलवैत अछि आर कोयलआ [[कोइली]] गीत सुनाकसुनाए बहलावेटबहलावैत अछि है।।{{Ref_label|बिहारी|ख|none}} भगवान कृष्ण गीतामे गीताकहलक म कहल क ऋतुओं मेंऋतुसभमे हम वसंतवसन्त छी ।{{Ref_label|गीता|ग|none}}
वसंत ऋतु म [[वसंत पंचमी]], [[शिवरात्रि]] तथा [[होली]] नामक पर्व मनावल जाएत अछि। नेपाली आर भारतीय संगीत साहित्य और कला म एकरा महत्वपूर्ण स्थान अछि। संगीत मे एक विशेष राग वसंत क नाम पर बनल अछि जेकरा [[राग बसंत]] कहते छी। वसंत राग पर चित्र बनल अछि।
== टीका टिप्पणी ==
नेपाल आरआ उत्तर भारत मभारतमे ६ ऋतु होइत अछीअछि - वसंतवसन्त, [[ग्रीष्म]], [[वर्षा]], [[शरद]], [[शिशिर]] आ आर[[हेमन्त]] हेमंत।।▼
▲नेपाल आर उत्तर भारत म ६ ऋतु होइत अछी - वसंत, ग्रीष्म, वर्षा, शरद, शिशिर आर हेमंत।
डारि द्रुम पलना बिछौना नव पल्लव के
सुमन झंगूला सौहै तन छवि भारी दै
पवन झुलावै, केकी कीर बतरावै देव
प्रह्लादश्चास्मि दैत्यानां कालः कलयतामहम्।
मृगाणां च मृगेन्द्रोअहं वैनतेयश्च पक्षिणाम्।। १०.३०।।