"मोती" के अवतरणसभमे अन्तर
Content deleted Content added
PANKAJ DEO (वार्ता | योगदान) No edit summary |
PANKAJ DEO (वार्ता | योगदान) अ इन्फोबक्स |
||
पङ्क्त्ति १:
{{Infobox mineral
| name = मोती<br>Pearl
| boxwidth =
| boxbgcolor =
| image = Various pearls.jpg
| imagesize = 210px
| alt = Various pearls
| caption = विभिन्न प्रकारक मोतीसभ
| category = [[कार्बोनेट खनिज]], [[प्रोटिन]]
| formula = *[[क्याल्सियम कार्बोनेट]], CaCO<sub>3</sub>
| strunz = ०५.एबी
| dana =
| symmetry =
| unit cell =
| molweight =
| color = उज्जर, गुलाबी, चाँदी, हरियर, बुलु, पियर आ सुनहारा
| colour =
| habit =
| system =
| twinning =
| cleavage = नै<ref name="gotw">{{cite book |last=Schumann |first=Walter |date=2001 |title=Gemstones of the World |publisher=Robert Hale |page=230 |isbn=0-7198-0301-2}}</ref>
| fracture = किछो भ सकै
| tenacity =
| mohs = २.५–४.५ <ref name="gotw"/>
| luster =
| streak = उज्जर
| diaphaneity =
| gravity = २.६०-२.८५ <ref name="gotw"/>
| density =
| polish =
| opticalprop =
| refractive = *'''सामान्य मोती''': १.५२-१.६६
*''कारी मोती'': १.५३-१.६९<ref name="gotw"/>
| birefringence = ०.१५६
| pleochroism = गयल
| 2V =
| dispersion = नै
| extinction =
| length fast/slow =
| absorption =
| fluorescence = *'''उज्जर मोती''': फिका बुलु सँ फिका पियर;
*'''पियर आ सुन्हरा मोती''': पियर-हरियर, हरियर भुरा सँ गाढा भुरा;
*'''कारी मोती''': सामान्यतया गुलाबी सँ सन्तोला-लाल <ref name="bluechart">{{cite book |last=Lazzarelli |first=Herve Nicolas |date=2010 |title=Blue Chart Gem Identification |url=http://www.gembluechart.com |page=8}}</ref>
| melt =
| fusibility =
| diagnostic =
| solubility =
| impurities =
| alteration =
| other =
| prop1 =
| prop1text =
| references =
}}
'''मोती''' या 'मुक्ता' एक कठोर पदार्थ छी जे मुलायम [[ऊतक|ऊतकसभ]] वला जीवसभ द्वारा ज्न्माओल जाइत अछि। रासायनिक रूपसँ मोती सूक्ष्म क्रिटलीय रूपमे [[कैल्सियम कार्बोनेट]] छी जे जीवसभ द्वारा संकेन्द्रीय स्तर (concentric layers) मे निक्षेप (डिपोजिट) करिके बनाओल जाइत अछि। आदर्श मोती ओकरा मानल जाइत अछि जे पूर्णतः गोल आ चिकन होइ, लेकिन अन्य आकारक मोती सेहो पाओल जाइत अछि। बढ़िया गुणवत्ता वला प्राकृतिक मोती प्राचीन कालसँ ही बहुत मूल्यवान होइत अछि। एकरा रत्नक रूपमे या सौन्दर्य प्रसाधनक रूपमे उपयोग होइत रहल अछि।
Line ७ ⟶ ५८:
==प्रकार==
मोती तीन प्रकारक होइत अछि-
*(१) '''केवीटी'''- सीपक भितरसँ
*(२) '''गोनट'''- एहिमे प्राकृतिक रूपसँ गोल आकारक मोती तैयार होइत अछि। मोती चमकदार आ सुन्दर सेहो होइत अछि। एक मोतीक मोल आकार आ चमकक अनुसार १ हजार सँ ५० हजार धरि होइत अछि।
==सन्दर्भ सामग्रीसभ==
{{reflist}}
==बाह्य जडीसभ==
==एहो सभ देखी==
|