अजरबैजान (अजेरी: Azərbaycan Respublikası), ककेससक पूर्वी भागमे अवस्थित एक गणतन्त्र देश छी । ई पूर्वी युरोपएसिया महादेशक मध्यमे अवस्थित अछि । भौगोलिक रूप सँ ई एसियाके भाग अछि । एकर सीमान्त देश छी: अर्मेनिया, जर्जिया, रूस, ईरान, टर्की आ एकर तटीय भाग आन्ध्र सागर सँ जुड़ल अछि । ई सन् १९९१ धरि भूतपूर्व सोभियत संघक भाग छल।

Azərbaycan Respublikası
अजरबैजान गणराज्य
अजरबैजानको झन्डा
झन्डा
अजरबैजानको निसाना छाप
निसाना छाप
आदर्श वाक्य: Odlar Yurdu
सनातन अग्नीकें भूमि
राष्ट्रिय गान: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni
अज़रबैजान का कूच
अजरबैजान
राजधानी
र सभसँ पैघ सहर
बाकु
आधिकारिक भाषासभअजरबैजानी
मूलवासी(सभ)अजरबैजान
सरकारप्रतिनिधि लोकतंत्र
इल्हाम इलीएव
• प्रधानमन्त्री
आर्तुर रासीज्दा
स्वतन्त्रता 
• घोषणा
३० अगस्त १९९१
• पूर्ण
१८ अक्टुबर १९९१
क्षेत्रफल
• कुल
८६,६०० किमी (३३,४०० वर्ग माइल) (११२अम)
• पानी (%)
नगण्य
जनसङ्ख्या
• २०११ अनुमानित
९,१६४,६००[१] (१०३अम)
• २००० जनगणना
अनुपलब्ध
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता)२०११ लगत
• कुल
$९०,३१,८०,००,०००[२] (८७अम)
• प्रति व्यक्ति
$१०,३४०[२] (११२अम)
मानव विकास सूचकाङ्क (२००३)०.७२९
उच्च · १०१अम्
मुद्रामनत (AZN)
समय क्षेत्रअन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+४
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत)
अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+५
टेलिफोन कोड९९४
इन्टरनेट डोमेन.az

अजरबैजान एकटा धर्मनिरपेक्ष देश छी आ वर्ष २००१ सँ युरोपेली सङ्घक सदस्य छी । एकर अधिकांश जनसङ्ख्या इस्लाम धर्मक अनुयायी अछि आ ई देश इस्लामी सम्मेलन सङ्घक सदस्य राष्ट्र सेहो छी । ई देश धीरे-धीरे औपचारिक मुदा सत्तावादी लोकतन्त्रक दिशामे आगा बढि रहल अछि ।

नामोत्पत्ति सम्पादन करी

 
अजरबैजानमे खिनालुग घाटी

अजरबैजान नामके उद्गम लऽ बहुतो प्रकारक अवधारणासभ अछि । सभ सँ प्रचलित प्रमेय ई अछि कि ई नाम 'अट्रोपटन' शब्द सँ आएल अछि । अट्रोपट फारसी अकामिनाइड राजवंशक समयमे एक क्षत्रप छल, जकरा सिकन्दर महान आक्रमण करि परास्त केलक आ अट्रोपटनक स्वाधीनता मिलल । ओहि समय ई क्षेत्र मिदिया अट्रोपाटिया आ अट्रोपाटीनक नाम सँ जानल जाएत छल ।

इतिहास सम्पादन करी

अजरबैजानमे प्रारम्भिक मानव बस्तिसभके चिह्न पाषाण युगक बादक भेटैत अछि । ५५० इशापूर्वमे एक्युमेनिडा राजवंश ई क्षेत्र पर विजय प्राप्त केनए छल, जहिमे पारसी धर्मक उदय भेल छल आ बादमे याह क्षेत्र सिकन्दर महानके साम्राज्यक भाग बनल आर बादमे ओकर उत्तराधिकारी, सेलियुसिडा साम्राज्यक । एल्बानियाली ककेसन लोकसभ चारिम शताबदी इशापूर्वमे ई क्षेत्रमे एक स्वतन्त्र राजशाहीक स्थापना केलक, मुदा ९५-६७ इशापूर्वमे टिगरानीस २ महान ई क्षेत्र पर अधिकार करि लेनए छल।

एहो सभ देखी सम्पादन करी

सन्दर्भ सामग्रीसभ सम्पादन करी

  1. The International Population Day, The demographic situation in Azerbaijan, The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan, 11 जुलाई 2011
  2. २.० २.१ "Azerbaijan:Report for Selected Countries and Subjects"। International Monetary Fund। अन्तिम पहुँच April 12, 2011

बाह्य जडीसभ सम्पादन करी